HD222109

ХӀара йаззам Википеди чуьра бу — маьрша энциклопеди
HD222109
Масса 5,76636E+30 килограмм
Каталоган код HR 8962, 2MASS J23373203+4425444, GSC 03243-01411, HD 222109, SAO 53202, HIP 116582, ADS 16877 AB, AG+44 2208, BD+43 4508, BD+43 4508A, CCDM J23375+4426AB, CSI+43 4508 1, GC 32831, GCRV 14807, HIC 116582, IDS 23326+4353 AB, N30 5187, PPM 64452, ROT 3427, TD1 29976, TYC 3243-1411-1, UBV 20320, UBV M 27137, uvby98 100222109, WDS J23375+4426AB, WEB 20582
Седарчийн гулам Андромеда (седарчийн гулам)
Скорость вращения звезды 158 ± 13 km/s[1]
Параллакс 4,04 ± 0,52 ларин миллисекунд[2]
Шен леларан охьатаӀар −17,63 ± 0,45 шарахь миллиарксекунд[2]
Шен леларехь нисса хьалабалар 14,2 ± 0,3 шарахь миллиарксекунд[2]
Радиальная скорость −21,5 km/s[1], −20,8 km/s[1]
Спектран класс B8V[3][4]
Гуш болу седин барам 5,846 ± 0,009[5]
Светимость 355,58 солнечная светимость
Абсолютная звёздная величина −1,16
Радиус 4,71 солнечный радиус
Мур J2000.0[d]
Нийсса хьалабалар 23ч 37м 32,0428с[2]
ОхьатаӀар +44° 25′ 44,3723″[2]
Эффективная температура 11 803 K[6]
Поверхностная гравитация 8550 сантиметр на секунду в квадрате[1], 8500 сантиметр на секунду в квадрате[1]
Оценка возраста объекта 54 миллион лет

BD+11 1075 — бу спектран классан B8V[3][4] химин пекуляран седа, цуьнан гуш болу седин барам 5,846 ± 0,009[5] гергга бу, лаьтта Андромеда (седарчийн гулам) седарчийн гуламехь.

Оццу спектран классан шеш ма-доллучу седарчех къаьста спектрашкахь йолчу цхьацца хаъал йолчу башхаллашца, ткъа наггахь кхечу хьесапашца а (масала, онда а, хийцалун а магнитийн аренашца). Бахьна — химин хӀоттаман аномалеш, онда магнитийн аренаш хилар и кх. дӀа а[7]. Химин пекуляран седарчий (CP-седарчий) даьржина коьрта рогӀера довха седарчашна йукъахь[8][9].

Оцу коьрта рогӀера довха седарчийн тӀехулонан башха хӀоттам, дукха хьолехь лору седа кхоьллинчул тӀаьхьа хилла процессаша бина, масала, седарчийн арахьара чкъоьрнашна йукъара диффузи йа магнитан эффекташ. Оцу процессаша цхьа долу дакъолгаш, масала He, N, O, «нуьйр туьллуьйту» лахара чкъоьрнашкара атмосферехь, ткъа оццу хенахь кхин дакъолгаш, масала Mn , Sr , Y, Zr «левитаци» йо чоьхьара тӀехулоне, цуьнан жамӀехь хаало спектран башхаллаш. Тардолуьйту, седарчийн йаккъийн а, берриг седин коьрта хӀоттамийн а йу алсама химин хӀоттаман нормера маркхалаш, цара йухатуху, шайх кхоллайеллачу газан мархийн хӀоттам. Иштта диффузи а, левитаци а хилийтархьама а, кхолладелла чкъоьрнаш метах даьхна ца хилийта а, седин атмосфера конвекцина дикка цхьанаэшшара хила йеза, тӀаккха конвекцин иэдарш хир дац. Иштта цхьанаэшшаралла йало кховдийна механизм, - иза кхечарех тера йоцу йоккха магнитийн аре йу, иза хаало дукха хьолехь оцу тайпана седарчашкахь[10][11][12][13].

Билгалдахарш[нисйе бӀаьра | нисйе]

  1. 1 2 3 4 5 Huang W., Gies D. R., McSwain M. V. A stellar rotation census of B stars: from ZAMS to TAMS (инг.) // Astrophys. J. / E. VishniacIOP Publishing, 2010. — Vol. 722, Iss. 1. — P. 605–619. — ISSN 0004-637X; 1538-4357doi:10.1088/0004-637X/722/1/605arXiv:1008.1761
  2. 1 2 3 4 5 Leeuwen F. v. Validation of the new Hipparcos reduction (инг.) // Astron. Astrophys. / T. ForveilleEDP Sciences, 2007. — Vol. 474, Iss. 2. — P. 653–664. — ISSN 0004-6361; 0365-0138; 1432-0746; 1286-4846doi:10.1051/0004-6361:20078357arXiv:0708.1752
  3. 1 2 Palmer D. R., Walker E. N., Jones D. H. P., Wallis R. E. The radial velocities spectral types and projected rotational velocities of 633 bright northern A stars (инг.) // Royal Observatory Bulletin — 1968. — Vol. 135. — P. 385.
  4. 1 2 Cowley A., Cowley C., Jaschek M., Jaschek C. A study of the bright A stars. I. A catalogue of spectral classifications, A study of the bright stars. I. A catalogue of spectral classifications (инг.) // Astron. J. / J. G. III, E. VishniacNYC: IOP Publishing, AAS, University of Chicago Press, AIP, 1969. — Vol. 74. — P. 375–406. — ISSN 0004-6256; 1538-3881doi:10.1086/110819
  5. 1 2 Hog E., Fabricius C., Makarov V. V., Urban S., Corbin T., Wycoff G., Bastian U., Schwekendiek P., Wicenec A. The Tycho-2 catalogue of the 2.5 million brightest stars (инг.) // Astron. Astrophys. / T. ForveilleEDP Sciences, 2000. — Vol. 355. — P. 27–30. — ISSN 0004-6361; 0365-0138; 1432-0746; 1286-4846
  6. Zorec J., Royer F. Rotational velocities of A-type stars. IV. Evolution of rotational velocities (инг.) // Astron. Astrophys. / T. ForveilleEDP Sciences, 2012. — Vol. 537. — 22 p. — ISSN 0004-6361; 0365-0138; 1432-0746; 1286-4846doi:10.1051/0004-6361/201117691arXiv:1201.2052
  7. Michaud, G. Astrophysical Journal, vol 160, p 641, 1970(ингалс.)
  8. Preston, George. Annual Review of Astronomy and Astrophysics, vol 12, p 257, 1974.
  9. Д. А. Франк-Каменецкий, А. В. Тутуков. Звезды.
  10. Michaud, Georges (1970). Diffusion Processes in Peculiar a Stars. Astrophysical Journal. 160: 641.
  11. Preston, G. W (1974). The chemically peculiar stars of the upper main sequence. Annual Review of Astronomy and Astrophysics. 12: 257–277.
  12. E. H. Brandt. Levitation in Physics. Science 243, 349 (1989).
  13. Kochukhov, O; Bagnulo, S (2006). Evolutionary state of magnetic chemically peculiar stars. Astronomy & Astrophysics. 450 (2): 763.

Литература[нисйе бӀаьра | нисйе]

  • Renson P., Manfroid J., General catalogue of Ap, HgMn and Am stars, 2009, A&A...498..961(ингалс.)
  • Bychkov, V. D; Bychkova, L. V; Madej, J (2009). Catalogue of averaged stellar effective magnetic fields - II. Re-discussion of chemically peculiar a and B stars. Monthly Notices of the Royal Astronomical Society. 394 (3): 1338.(ингалс.)
  • McClure, R. D (1985). The carbon and related stars. Journal of the Royal Astronomical Society of Canada. 79: 277(ингалс.)
  • Gomez, A. E; Luri, X; Grenier, S; Figueras, F; North, P; Royer, F; Torra, J; Mennessier, M. O (1998). The HR-diagram from HIPPARCOS data. Absolute magnitudes and kinematics of BP - AP stars. Astronomy and Astrophysics. 336: 953.(ингалс.)

Хьажа иштта[нисйе бӀаьра | нисйе]