HD21933

ХӀара йаззам Википеди чуьра бу — маьрша энциклопеди
HD21933
Каталоган код t Tau, 2MASS J03323595+0922242, BD+08 528, GC 4231, GCRV 54177, GSC 00650-01470, HD 21933, HIC 16511, HIP 16511, HR 1079, N30 723, PPM 146652, SAO 111246, TD1 2287, TYC 650-1470-1, UBV 3395, YZ 9 1299, uvby98 100021933, YPAC 320, WEB 3154, Gaia DR2 12561615405506176, 6 Tau, Gaia DR3 12561615405506176, TIC 416713269, AG+09 327, UBV M 9569, ALS 16545, Renson 5520
Седарчийн гулам Телец[d]
Дуьненна генахь 111,216 ± 1,0712 парсек[1]
Скорость вращения звезды 78 ± 20 km/s[2]
Параллакс 8,9915 ± 0,0866 ларин миллисекунд[1]
Шен леларан охьатаӀар −48,036 ± 0,09 шарахь миллиарксекунд[1]
Шен леларехь нисса хьалабалар 30,327 ± 0,15 шарахь миллиарксекунд[1]
Радиальная скорость 7,8 km/s[2]
Спектран класс B9III[3]
Гуш болу седин барам 5,757 ± 0,009[4]
Мур J2000.0[d]
Нийсса хьалабалар 3ч 32м 35,9433359с[1]
ОхьатаӀар +9° 22′ 24,41994″[1]
Эффективная температура 11 246 K[5]
Поверхностная гравитация 8650 сантиметр на секунду в квадрате[2]

BD+11 1075 — бу спектран классан B9III[3] химин пекуляран седа, цуьнан гуш болу седин барам 5,757 ± 0,009[4] гергга бу, лаьтта Телец[d] седарчийн гуламехь.

Оццу спектран классан шеш ма-доллучу седарчех къаьста спектрашкахь йолчу цхьацца хаъал йолчу башхаллашца, ткъа наггахь кхечу хьесапашца а (масала, онда а, хийцалун а магнитийн аренашца). Бахьна — химин хӀоттаман аномалеш, онда магнитийн аренаш хилар и кх. дӀа а[6]. Химин пекуляран седарчий (CP-седарчий) даьржина коьрта рогӀера довха седарчашна йукъахь[7][8].

Оцу коьрта рогӀера довха седарчийн тӀехулонан башха хӀоттам, дукха хьолехь лору седа кхоьллинчул тӀаьхьа хилла процессаша бина, масала, седарчийн арахьара чкъоьрнашна йукъара диффузи йа магнитан эффекташ. Оцу процессаша цхьа долу дакъолгаш, масала He, N, O, «нуьйр туьллуьйту» лахара чкъоьрнашкара атмосферехь, ткъа оццу хенахь кхин дакъолгаш, масала Mn , Sr , Y, Zr «левитаци» йо чоьхьара тӀехулоне, цуьнан жамӀехь хаало спектран башхаллаш. Тардолуьйту, седарчийн йаккъийн а, берриг седин коьрта хӀоттамийн а йу алсама химин хӀоттаман нормера маркхалаш, цара йухатуху, шайх кхоллайеллачу газан мархийн хӀоттам. Иштта диффузи а, левитаци а хилийтархьама а, кхолладелла чкъоьрнаш метах даьхна ца хилийта а, седин атмосфера конвекцина дикка цхьанаэшшара хила йеза, тӀаккха конвекцин иэдарш хир дац. Иштта цхьанаэшшаралла йало кховдийна механизм, - иза кхечарех тера йоцу йоккха магнитийн аре йу, иза хаало дукха хьолехь оцу тайпана седарчашкахь[9][10][11][12].

Билгалдахарш[нисйе бӀаьра | нисйе]

  1. 1 2 3 4 5 6 Gaia Early Data Release 3 (инг.) / Data Processing and Analysis Consortium, European Space Agency — 2020.
  2. 1 2 3 Huang W., Gies D. R., McSwain M. V. A stellar rotation census of B stars: from ZAMS to TAMS (инг.) // Astrophys. J. / E. VishniacIOP Publishing, 2010. — Vol. 722, Iss. 1. — P. 605–619. — ISSN 0004-637X; 1538-4357doi:10.1088/0004-637X/722/1/605arXiv:1008.1761
  3. 1 2 Hube D. P. The radial velocities of 335 late B-type stars — 1970. — Т. 72. — С. 233–280.
  4. 1 2 Hog E., Fabricius C., Makarov V. V., Urban S., Corbin T., Wycoff G., Bastian U., Schwekendiek P., Wicenec A. The Tycho-2 catalogue of the 2.5 million brightest stars (инг.) // Astron. Astrophys. / T. ForveilleEDP Sciences, 2000. — Vol. 355. — P. 27–30. — ISSN 0004-6361; 0365-0138; 1432-0746; 1286-4846
  5. Zorec J., Royer F. Rotational velocities of A-type stars. IV. Evolution of rotational velocities (инг.) // Astron. Astrophys. / T. ForveilleEDP Sciences, 2012. — Vol. 537. — 22 p. — ISSN 0004-6361; 0365-0138; 1432-0746; 1286-4846doi:10.1051/0004-6361/201117691arXiv:1201.2052
  6. Michaud, G. Astrophysical Journal, vol 160, p 641, 1970(ингалс.)
  7. Preston, George. Annual Review of Astronomy and Astrophysics, vol 12, p 257, 1974.
  8. Д. А. Франк-Каменецкий, А. В. Тутуков. Звезды.
  9. Michaud, Georges (1970). Diffusion Processes in Peculiar a Stars. Astrophysical Journal. 160: 641.
  10. Preston, G. W (1974). The chemically peculiar stars of the upper main sequence. Annual Review of Astronomy and Astrophysics. 12: 257–277.
  11. E. H. Brandt. Levitation in Physics. Science 243, 349 (1989).
  12. Kochukhov, O; Bagnulo, S (2006). Evolutionary state of magnetic chemically peculiar stars. Astronomy & Astrophysics. 450 (2): 763.

Литература[нисйе бӀаьра | нисйе]

  • Renson P., Manfroid J., General catalogue of Ap, HgMn and Am stars, 2009, A&A...498..961(ингалс.)
  • Bychkov, V. D; Bychkova, L. V; Madej, J (2009). Catalogue of averaged stellar effective magnetic fields - II. Re-discussion of chemically peculiar a and B stars. Monthly Notices of the Royal Astronomical Society. 394 (3): 1338.(ингалс.)
  • McClure, R. D (1985). The carbon and related stars. Journal of the Royal Astronomical Society of Canada. 79: 277(ингалс.)
  • Gomez, A. E; Luri, X; Grenier, S; Figueras, F; North, P; Royer, F; Torra, J; Mennessier, M. O (1998). The HR-diagram from HIPPARCOS data. Absolute magnitudes and kinematics of BP - AP stars. Astronomy and Astrophysics. 336: 953.(ингалс.)

Хьажа иштта[нисйе бӀаьра | нисйе]