Эна-Хишка

ХӀара йаззам Википеди чуьра бу — маьрша энциклопеди
Эвла
Эна-Хишка
оьрс. Серноводск
Сурт
43°18′49″ къ. ш. 45°09′01″ м. д.HGЯO
Пачхьалкх РоссиFlag of Russia.svg Росси
Регион Нохчийчоь
КӀошт Эна-Хишкан
Йуьртан меттиг Эна-Хишка
Истори а, географи а
Йиллина 1846
Хьалхара цӀерш Преградный Стан, Михайловская, Асламбековское [1]
Майда
  • 109,58 квадратан километр[3]
Центран локхалла 262 метр
Сахьтан аса UTC+3
Бахархой
Бахархой 12 221[2] стаг (2020)
Къаьмнийн хӀоттам нохчий
Динан хӀоттам бусулбанаш
Официалан мотт Нохчийн мотт, оьрсийн мотт
Идентификаторан терахьаш
Телефонан код +7 87154
Поштан индекс 366701
sernovodskoe.ru
Картин тӀехь
Эна-Хишка картан тӀехь
Эна-Хишка
Эна-Хишка картан тӀехь
Эна-Хишка
Эна-Хишка картан тӀехь
Эна-Хишка

Эна-Хишка[4] (оьрс. Серноводск) — Нохчийчоьнан Эна-Хишкан кӀоштан административан центр.

Иза йу Эна-Хишкан йуьртан меттиган административан центр.

Истори[нисйе бӀаьра | нисйе]

1819 шарахь Эна-Хишка йагайина из хиллачех йиллина «Преградный Стан»[5]. 1845–1846 шерашкахь «Михайловская» аьлла цӀе тиллина[6].

1920 шарахь йурта нохчашна йухабахка аьтто баьла. Горски республики ЦИКо омар дина йуртан цlе Асланбек тила. 1926-1926 шершкахь Керланохчийн округан Нохчийн АО административни центар йар.

1944 шарахь нах цlера баьхна чул тlехьа Серноводское цlе тиллина. 1957 шарахь нохчий цlа бирзина Казастанера. Йуртахь масехь предприяти йара бох беша: курорт а, цlер-пошт станциа, минеральни хин завод ишт кхи дlа.

1994-1996 ш. хьалхар тlемахь йурт чlогlа йоха йинера, шолгlа тlом болалуш Эна-Хишкула чу деара оьрси эскар.

Тlемнаш дlа дирзанчул тlехьа йурт меттахота йира, промышленни предприятеш меттахlита йира.

Бахархой[нисйе бӀаьра | нисйе]

Бахархойн дукхалла
1970[7]1979[8]1990[9]2002[10]2010[11]2012[12]2013[13]
771287328041986010 80511 12411 315
2014[14]2015[15]2016[16]2017[17]2018[18]2019[19]2020[2]
11 49211 62611 80811 88211 98012 04812 221
Эна-Хишкара маьждиг

Географи[нисйе бӀаьра | нисйе]

Эвла йу Соьлжа хийистехь, Соьлжа-ГӀалин малхбузехьа.

Цуна къилба-седа агlора Соьлжан-Регlа дукъ ду.

Уллера нах беха меттигаш: къилбаседехьа йу — Нагорни, къилбехьа йу — Эха-Борзе, малхбузехьа йу — Дебир-Юрт, къилба-малхбалехьа йу — СемаӀашка, Шовдана-Йурт, Керла-Шара.

Соьлжан-Регlа йистехь курорт йу[20].

Билгалдахарш[нисйе бӀаьра | нисйе]

  1. Сулейманов А. Топонимия Чечни. Грозный: ГУП «Книжное издательство», 2006 г.
  2. 1 2 Численность постоянного населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2020 года (оьр.)(ТӀе цакхочу хьажорг — истори). Архивйина хьалхара хьостан чуьра 2020 шеран 24 апрелехь. Теллина 2020 шеран 24 апрелехь.
  3. http://sunzha-chr.com/strukturnye-podrazdeleniya/pl-ns-rn/3532-ploshchad-i-naselenie-rajona
  4. Даудов Мохьмад – Эна-Хишкахь. С. Хасанов газета "Даймохк" (20.02.2018). Теллина 2019 шеран 2 июнехь.
  5. Нухажиев Н.С., Умхаев Х.С., 2012, с. 150.
  6. Паскачев, 2016, с. 10.
  7. Сунженский район (1970)
  8. Всесоюзная перепись населения 1979 года. Численность сельского населения РСФСР - жителей сельских населённых пунктов - районных центров. Архивйина хьалхара хьостан чуьра 2013 шеран 29 декабрехь. Теллина 2013 шеран 29 декабрехь.
  9. Архивный вестник, №1. Нальчик:Архивное управление Правительства Чеченской Республики, 2013.
  10. Всероссийская перепись населения 2002 года. Том. 1, таблица 4. Численность населения России, федеральных округов, субъектов Российской Федерации, районов, городских поселений, сельских населённых пунктов - райцентров и сельских населённых пунктов с населением 3 тысячи и более. Архивйина хьалхара хьостан чуьра 2012 шеран 3 февралехь.
  11. Всероссийская перепись населения 2010 года. Том 1. Численность и размещение населения Чеченской Республики. Архивйина хьалхара хьостан чуьра 2014 шеран 9 майхь. Теллина 2014 шеран 9 майхь.
  12. Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям. Таблица 35. Оценка численности постоянного населения на 1 января 2012 года. Архивйина хьалхара хьостан чуьра 2014 шеран 31 майхь. Теллина 2014 шеран 31 майхь.
  13. Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2013 года. — М.: Федеральная служба государственной статистики Росстат, 2013. — 528 с. (Табл. 33. Численность населения городских округов, муниципальных районов, городских и сельских поселений, городских населённых пунктов, сельских населённых пунктов). Архивйина хьалхара хьостан чуьра 2013 шеран 16 ноябрехь. Теллина 2013 шеран 16 ноябрехь.
  14. Таблица 33. Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2014 года. Архивйина хьалхара хьостан чуьра 2014 шеран 2 августехь. Теллина 2014 шеран 2 августехь.
  15. Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2015 года. Архивйина хьалхара хьостан чуьра 2015 шеран 6 августехь. Теллина 2015 шеран 6 августехь.
  16. Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2016 года
  17. Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2017 года (2017, 31 июль). Архивйина хьалхара хьостан чуьра 2017 шеран 31 июлехь. Теллина 2017 шеран 31 июлехь.
  18. Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2018 года. Архивйина хьалхара хьостан чуьра 2018 шеран 26 июлехь. Теллина 2018 шеран 25 июлехь.
  19. Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2019 года (оьр.). Теллина 2019 шеран 31 июлехь.
  20. https://sernovodsk-kavkaz.ru/?ysclid=lbo10qdq5f213032844

Литература[нисйе бӀаьра | нисйе]