Шеш йина лелхаран хӀуманаш

ХӀара йаззам Википеди чуьра бу — маьрша энциклопеди
2005 шеран ноябрехь Ӏиракъан полицина карийна кхечу тӀеман гӀирсех шеш йина лелхаран хӀуманаш

Шеш йина лелхаран хӀуманаш (ШЙЛХӀ) — цӀера хьелашкахь лелха хӀуманех (царна йукъахь имитацин а, пиротехникин а гӀирсех), йогу иэдарех, ЧГӀМ бакъо йаларан агӀора дозанаш доцу (масала, сирникийн массаш лелош) йина хӀуманаш а, инициацин гӀирсаш а. ШЙЛХӀ разрядан йукъайоьду кхин а промышленностан йа тӀеман хьажийна, шена чохь куьйга дина дакъолгаш долу хӀуманаш а.

Оьккху хӀума лелайо тайп-тайпана тӀеман тобанаша (царна йукъахь террористийн тобанаша а) асимметрин тӀом а, ламаста боцу тӀемаш а деш, йа йиллина терроризман кхин а кхерам тосуш, чӀира йоькъуш[1]. Террористийн тобанашна йукъахь иштта ШЙЛХӀ лелош белхаш беш хуьлу тайп-тайпана экстремисташа: лаьшкарша ОвхӀанехь, Ӏиракъехь, Кавказехь, «Тамилийн цӀоькъа лоьмаша»[2][3], ИРЭ[1]. По 2007 шеран хьелашкахь ШЙЛХӀ иккхина зулам даьлларш, Ӏиракъехь берриг белла АЦШ салтех а, церан бертахойх а 63 % хилира[4], ткъа ОвхӀанехь тера дакъа дара дуьненайукъара ницкъийн салташна йукъахь – 66 %[5].

Структура[нисйе бӀаьра | нисйе]

ШЙЛХӀ иккхина йохийна автомобиль Cougar
Мина йоьллина Ӏиракъехь иккхина машен, цуо хӀаллакйира 20 автомобиль, АЦШ хӀордан гӀашлойх шиъ вийра, 30 чевнаш йира

Хьажа кхин а[нисйе бӀаьра | нисйе]

Билгалдахарш[нисйе бӀаьра | нисйе]

  1. 1 2 Шорт, 1996.
  2. Suicide Terrorism: A Global Threat(ТӀе цакхочу хьажорг — истори). Pbs.org. Теллина 2009 шеран 18 октябрехь.
  3. 13 killed in blasts, arson in Sri Lanka, Chennai, India: Hindu.com (2006, 13 апрель). Архивировано коч дечара 14 апрелехь 2006. Хьаьжна 18 октябрехь 2009.
  4. iCasualties: OIF – Deaths by IED(ТӀе цакхочу хьажорг — истори).
  5. home.mytelus.com. home.mytelus.com. Архивйина хьалхара хьостан чуьра 2012 шеран 14 мартехь. Теллина 2012 шеран 11 майхь.

Хьажоргаш[нисйе бӀаьра | нисйе]