Шара

ХӀара йаззам Википеди чуьра бу — маьрша энциклопеди
Эвла
Шара
Сурт
42°37′45″ къ. ш. 45°48′23″ м. д.HGЯO
Пачхьалкх Росси
Регион Нохчийчоь
КӀошт Шаройн
Йуьртан меттиг Шаран
Истори а, географи а
Центран локхалла 1564 метр
Сахьтан аса UTC+3
Бахархой
Бахархой 311[1] стаг (2010)
Официалан мотт Нохчийн мотт, оьрсийн мотт
Идентификаторан терахьаш
Поштан индекс 366413
ОКАТО 96291821001
sharoy-sp.ru
Картин тӀехь
Шара картан тӀехь
Шара
Шара картан тӀехь
Шара
Шара картан тӀехь
Шара

ШараНохчийчоьнан Шаройн кӀоштара эвла.

Иза йу Шаран йуьртан меттиган административан центр[2][3].

Географи[нисйе бӀаьра | нисйе]

Эвла йу Шара-Орга олучу хийистехь, ХӀиман къилбехьа.

Уллера нах беха меттигаш: къилбаседа-малхбузехьа — МӀалчу-ХитӀе а, ХӀиндой овл а, Хьакъмада а, къилбаседа-малхбалехьа — ГӀази-Кха а, Чайра а, къилба-малхбузехьа — Хашалда, къилба-малхбалехьа — ХӀиндугӀа, малхбалехьа — Лаха-Хашалда[4].

Истори[нисйе бӀаьра | нисйе]

1944 шаран 23 февралехь коммунистийн Ӏедало нохчий а, гӀалгӀай а махкахбахар а, ишта Нохч-ГӀалгӀайн АССР дӀаяккхар а бахьана долуш, эвлан цӀе «Ватутинаул» аьлла хийцина. Эвла бахкина Дагестанера суьйлий а СССР меттигашкара оьрсийн бахархой а. 1957 шаран 9 январехь Нохч-ГӀалгӀайн АССР меттахӀоттийна[5] ишта меттахӀоттийна эвлан хьалхалера цӀе а. Коммунистийн харца Ӏедало баха охьахийшина болу Суьйлийн дезна шаьш схьа баьхканча йуха баха.

Йуьрт йиллина 1964 шарахь[6], сталинан депортацера цӀабирзина ламанан Шара эвлара бахархошна, царна ца магадора хьалха шеш баьхна ламанан эвланашка ховша[7].

Бахархой[нисйе бӀаьра | нисйе]

Бахархойн дукхалла
1990[8]20022010[9]2012[10]2013[11]2014[12]2015[13]
1425173919241961199420302066
2016[14]2017[15]2018[16]2019[17]2020[18]
21042113213122032237

Дешар[нисйе бӀаьра | нисйе]

Бахархой[нисйе бӀаьра | нисйе]

Бахархойн дукхалла
2002[19]2010[9]2012[10]2013[11]2014[12]2015[13]2016[14]
203311343323314300283
2017[15]2018[16]2019[17]2020[18]
310330328330

Билгалдахарш[нисйе бӀаьра | нисйе]

  1. 11. Численность населения России, федеральных округов, субъектов Российской Федерации, городских округов, муниципальных районов, городских и сельских поселений. Итоги Всероссийской переписи населения 2010. Том 1. Численность и размещение населения. Росстат (2012). Архивйина хьалхара хьостан чуьра 2012 шеран 1 июнехь. Теллина 2012 шеран 16 апрелехь.
  2. Шаройская сельский округ (сельсовет)* (Шаройский район) Архивйина 2012-02-11 — Wayback Machine
  3. Закон Чеченской республики № 43-РЗ от 27.06.09(ТӀе цакхочу хьажорг — истори). — Об образовании муниципального образования Шаройский район и муниципальных образований, входящих в его состав, установлении их границ и наделении их соответствующим статусом муниципального района и сельского поселения. Теллина 2009 шеран 12 декабрехь.
  4. Топографическая карта Украины, России, Беларуси Объем 8 МБ.
  5. Указ Президиума ВС СССР от 09.01.1957
  6. Новый-Шарой(ТӀе цакхочу хьажорг — истори). Архивйина хьалхара хьостан чуьра 2010 шеран 28 апрелехь. Теллина 2010 шеран 25 майхь.
  7. … Твой голос Шарой («Вести республики»)(ТӀе цакхочу хьажорг — истори). Марем Харсеноева — «Вести республики» №198 (2010, 14 октябрь). Архивйина хьалхара хьостан чуьра 2018 шеран 25 ноябрехь. Теллина 2019 шеран 2 июнехь.
  8. Архивный вестник, №1. Нальчик:Архивное управление Правительства Чеченской Республики, 2013.
  9. 1 2 Всероссийская перепись населения 2010 года. Том 1. Численность и размещение населения Чеченской Республики. Архивйина хьалхара хьостан чуьра 2014 шеран 9 майхь. Теллина 2014 шеран 9 майхь.
  10. 1 2 Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям. Таблица 35. Оценка численности постоянного населения на 1 января 2012 года. Архивйина хьалхара хьостан чуьра 2014 шеран 31 майхь. Теллина 2014 шеран 31 майхь.
  11. 1 2 Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2013 года. — М.: Федеральная служба государственной статистики Росстат, 2013. — 528 с. (Табл. 33. Численность населения городских округов, муниципальных районов, городских и сельских поселений, городских населённых пунктов, сельских населённых пунктов). Архивйина хьалхара хьостан чуьра 2013 шеран 16 ноябрехь. Теллина 2013 шеран 16 ноябрехь.
  12. 1 2 Таблица 33. Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2014 года. Архивйина хьалхара хьостан чуьра 2014 шеран 2 августехь. Теллина 2014 шеран 2 августехь.
  13. 1 2 Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2015 года. Архивйина хьалхара хьостан чуьра 2015 шеран 6 августехь. Теллина 2015 шеран 6 августехь.
  14. 1 2 Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2016 года
  15. 1 2 Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2017 года (2017, 31 июль). Архивйина хьалхара хьостан чуьра 2017 шеран 31 июлехь. Теллина 2017 шеран 31 июлехь.
  16. 1 2 Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2018 года. Архивйина хьалхара хьостан чуьра 2018 шеран 26 июлехь. Теллина 2018 шеран 25 июлехь.
  17. 1 2 Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2019 года (оьр.). Теллина 2019 шеран 31 июлехь.
  18. 1 2 Численность постоянного населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2020 года (оьр.)(ТӀе цакхочу хьажорг — истори). Архивйина хьалхара хьостан чуьра 2020 шеран 24 апрелехь. Теллина 2020 шеран 24 апрелехь.
  19. Всероссийская перепись населения 2002 года. Том. 1, таблица 4. Численность населения России, федеральных округов, субъектов Российской Федерации, районов, городских поселений, сельских населённых пунктов - райцентров и сельских населённых пунктов с населением 3 тысячи и более. Архивйина хьалхара хьостан чуьра 2012 шеран 3 февралехь.