Орографи

ХӀара йаззам Википеди чуьра бу — маьрша энциклопеди
Малхбален Сибрехан орографин карта, автор Кропоткин Петр, 1875 шо.

Орографи (схьадаьлла желт. óros — лам, grapho — йаздо), йа морфометри[1], — геоморфологин а, физикин географин а дакъа, тӀехуларчу хьесапашца а, схьайаларе ца хьоьжуш вовшех йазарца а рельефан куьцан сурт хӀотто а, классификаци йен а.[2][3]

Рельефан куьцан (даккъийн, тӀамлаьмнийн, аренийн, тогӀенийн, Ӏаннийн, боьрийн, иштта кхин а) сурт хӀоттош гойту лаьтта меттиг, анасизан агӀонийн ориентировка, йалайо метрин амалаш: дохалла, майда, локхалла, кӀоргалла, эркан машано цестаран луьсталла, тӀехалонан а, басенийн а Ӏункаре. Орографин сурт ладам еду меттиг лелочу хенахь проект хӀоттош[4].

Туризмехь маршрутийн сурт хӀоттош сих-сиха хаало «орографин агӀора» термин, цуо билгала доккху, ламанца, шунашца доьзна дерг. Масала, «орографин агӀора аьрру йа орографин агӀора аьтту берд» (масала, локхаллица йа лохаллица доьзна эркан, Ӏинан, моренин, дукъан, рельефан кхечу куьцан) меттиг нийса аьлла маьӀна ду, схьадалар ломан аьтту йа аьрру агӀора ду бохург ду[5].

Билгалдахарш[нисйе бӀаьра | нисйе]

  1. Морфометрия рельефа и геология(ТӀе цакхочу хьажорг — истори).
  2. Под редакцией К. Н. Паффенгольца и др. Орографи // Геологический словарь: в 2-х томах. — М.: Недра. — 1978.
  3. Карта южной части Восточной Сибири и части территории Монголии, Маньчжурии и Сахалина: Для общей схемы орографии Восточной Сибири - Mировая цифровая библиотека(ТӀе цакхочу хьажорг — истори). Архивйина хьалхара хьостан чуьра 2013 шеран 2 февралехь. Теллина 2013 шеран 24 январехь.
  4. Орографи(ТӀе цакхочу хьажорг — истори).
  5. Что значит орографически?(ТӀе цакхочу хьажорг — истори).

Литература[нисйе бӀаьра | нисйе]

Хьажоргаш[нисйе бӀаьра | нисйе]