Джукалаева, Пасихат

Пасихат Джукалаева
Пасихат Джукалаева
Йина терахь	1881
Йина меттиг	Тас-ГутӀе, Терски область, Российн импери;
Кхелхина терахь	2005
Кхелхина меттиг	Соьлжа-ГӀала, Нохчийчоь, Росси
Гражданалла	→ ССРС → Росси
Бераш	ши кӀант, йиъ йоӀ

Пасиха́т Джукала́ева (1881 шо, ЧӀаьнта, Нохчийчоь, Терски область, Российн импери — 2005 шо, Соьлжа-ГӀала, Нохчийчоь, Росси) — нохчийн дукха йахна зуда.

Биографи[нисйе бӀаьра | нисйе]

Цуьна вара кхо ваша а, йиъ йиша а. 19 шо кхечча иза маре йахара. Цера хилира ши кӀант а, йиъ йоӀ а^[1].

1940-гӀа шераш долалуш Пасихат майра велира. Нохчий цӀера бохуш хенахь шело а, мацал а бахьнехь йелира цуьнан жима йоӀ. Иза лортӀехь дӀайерзайа а йиш ца хилира^[1].

Казахстанехь иза Ӏийра Актюбин областехь Эмба гӀалахь. Цигахь велира цуьнан ши кӀант.^[1].

Пасихат 60 шо сов кхечча йелира цьунна йоӀарех цхьаъ. Пасихатс цунах йисина 5 бутт кхечна йьӀ хьалакхиира^[1].

1960-гӀа шерашкахь цуьнан цӀаерзара нисделира. Иза шен доьзаллаца Соьлжа-ГӀалахь Ӏан йолайелира^[1].

2005 шарахь цуьнан берех жима йоӀ бен дина ца йисира. Оцу йоӀан цу хенахь 78 шо дара. Пасихате цу хенахь 9 бери бера а дара, 16 берий берий бера а, 10 берий берий берий бера а^[1].

Цуьнан гергарчара схадицарехь, иза цкъа а цомгуш ца хилла. Жима йолуш иза хӀора динахь шовданехь а луьйчура, дегӀахь шила хи а кхорзура^[1].

Цо хӀумнаш а тоьгура, ша чохь а, уьйтӀахь а цӀано а латтайора. Цунна хьена йаа хӀума а, стоьмаш а, помдораш а, конфеташ а йезара. Цо кӀезга йаа хӀума йуура, цкъа а дӀайижале ца йуура. Буьйсанна хьалхе дӀа а йужура, Ӏуьйренна хьалхе хьала а гӀоттура. Шена хилла цатам атта ловра^[1].

Билгалдахарш[нисйе бӀаьра | нисйе]

↑ ¹ ² ³ ⁴ ⁵ ⁶ ⁷ ⁸ Валерия Подорожнова. Три века одного человека (бил-боцу.). Российская газета (2005 шеран 18 март). ТӀекхочу дата: 2015 шеран 6 февраль.

Хьажоргаш[нисйе бӀаьра | нисйе]

Валерия Подорожнова. Три века одного человека (бил-боцу.). Российская газета (2005 шеран 18 март). ТӀекхочу дата: 2015 шеран 6 февраль.
Саид Бицоев. Главная бабушка планеты (бил-боцу.). Новые Известия (2003 шеран 14 октябрь). ТӀекхочу дата: 2015 шеран 6 февраль.
Тимур Алиев. 122-Year-Old Chechen Has Seen a Lot (бил-боцу.). The Moscow Times (2004 шеран 17 февраль). ТӀекхочу дата: 2015 шеран 6 февраль.
Память (бил-боцу.). журнал «Дош». ТӀекхочу дата: 2015 шеран 6 февраль.

Нохчийчоь Адамаш

ХӀара чекхбаккханза йаззам бу. Хьоьга, йоза тодина, нисдина, гӀо далур ду проектана.
ХӀара дехар ду, хьай аьтту балахь хийца йоза билгала долучуьнца.

[a-1] ¹ ² ³ ⁴ ⁵ ⁶ ⁷ ⁸ Валерия Подорожнова. Три века одного человека (бил-боцу.). Российская газета (2005 шеран 18 март). ТӀекхочу дата: 2015 шеран 6 февраль.

[1]