Чулацаман тӀегӀо

Девтойн шуре

52°31′07″ къ. ш. 13°22′34″ м. д.HGЯO
ХӀара йаззам Википеди чуьра бу — маьрша энциклопеди
Шуре
Девтойн шуре
нем. Deutsches reich
Байракх Девтойн шуренан хӀост
Байракх Девтойн шуренан хӀост
Девиз: «Вайца Дела ву!»
Шатлакхан илли:
Heil dir im Siegerkranz[1]
("Hail to Thee in the Victor's Crown")

Die Wacht am Rhein (unofficial)[2][3][4]
("The Watch on the Rhine")
Кеп:Switcher
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Коьрта гӀала Берлин
52°31′07″ къ. ш. 13°22′34″ м. д.HGЯO
Мотт (меттанаш) девтойн мотт
Официалан мотт немцойн мотт
Дин протестантизм католицизм
Ахча золотая марка
Майда 1,750,000 км²
Бахархой 70,000,000 ст.
Урхаллин тайпа
Парламент лакхара палата: Бундесрат, лахара палата: Рейхстаг
Пачхьалкхан дӀaxӀoттаман кеп федеративни монархи
Пачхьалкхан кортош

Девтойн паччахь (Кайзер)
(исписка)
 • 1871—1888 Вильям I (хьалхара)
 • 1888 — 1918 Вильгельм II (тӀаьххьара)
Урхаллийн куьйгалхой
 • 1871 — 1890 Отто пон Бисмарк (хьалхара)
 • 1918 Придрих Эберт (тӀаьххьара)
Рейхстаган Президент
 • 1871—1874 Мартин Эдуард пон Симсон (хьалхара)
 • 1918 Константин Перенбах (тӀаьххьара)
Истори
 • 18.01.1871 Девтойчоь цхьанакхетар
 • 16.04.1871 Девтойн шуренан Коьрта leдал тleэцар
 • 15.11.1884 Берлинан конперенци
 • 28.07.1914 Девтойчоь Дуьненан хьалхарачу тlaмехь
 • 03.11.1918 Лахьанан беттан карчам
 • 09.11.1918 Вильгельм II шен даржах мукъавалар
 • 11.08.1918 Веймаран пачхьалкхан Коьрта leдал бакъо хилар
Викилармин логотип Викиларми чохь медиафайлаш

Девтойн шуре (Девтойн рейх, нем. Deutsches Reich; иштта Кайзеран Девтойчоь, Кайзеррейх, нем. Kaiserreich; ШолгӀa рейх) — монархин пачхьалкх, кхоьллина йолу Девтойчоьнан цхьанакхетарехь Пруссин куьйга кӀeлахь. Кхоллархой бу Отто пон Бисмарк а , Вильгельм I Гогенцоллерн а. Пачхьалкх кхоьллина 1871-чу шарахь кхолламан беттан 18-чу дийнахь, ткъа йоьхна 1918-чу шарахь лахьанан беттан 9-чу дийнахь.

1871-чу шеран оханан беттан 16-чу дийнан Коьртачу leдалехь Девтойн шурено кхуллур бертан пачхьалкх («гуттаренна болу барт»), 25 жима пачхьалкхах лаьтташ йолу, царах йиъ паччахьалла йара: Пруссия, Бавария, Вюртемберг и Саксония; 6 сийлахь герцогалла: Баден, Мекленбург-Шверин, Гессен, Ольденбург, Саксонский Веймар и Мекленбург-Стрелиц; пхиъ герцогалла: Брауншвейг, Ангальт, Саксонский Мейнинген, Саксонский Кобург-Гота , Саксонский Альтенбург; 7 олалла: Вальдек, Липпе, Шаумбург-Липпе, Шварцбург-Рудольштат, Шварцбург-Зондерсгаузен, Рейс-Шлейц ,Рейс-Грейц; кхоъ маьрша гӀaла: Гамбург, Любек , Бремен;[9] кхиъ цхьаъ шуренан кӀoшт йолуш хьалхаваьлла паччахь[10] а волуш. Девтойн шуренан бухбиллархой лоруш бу Отто фон Бисмарк а, Вильгельм I Гогенцоллерн а. Наггахь цунах олу «ШолгӀa рейх»[~ 1]. Кайзеран Девтойчоьно шайн хилар сацдинера 1918-чу шарахь Лахьанан беттан карчам хилча, цул тӀaьхьа Вилгельм II шен даржах мукъаваларца.


Билгалдахарш

[бӀаьра нисйан | нисйан]
Комменташ
  1. см. «Первый» и «Третий»
Билгалдахарш
  1. Fischer, Michael. Reichsgründung 1871: Ereignis, Beschreibung, Inszenierung / Michael Fischer, Christian Senkel. — Münster : Bachmann Verlag, 2010.
  2. Hansen, Hans Jürgen. Heil Dir im Siegerkranz: die Hymnen der Deutschen. — Oldenburg, Hamburg : Stalling, 1978. — ISBN 3-7979-1950-6.
  3. von ADELHEID, K. L. A. I. B. E. R "Max Schneckenburger (1819–1849)–der Dichter der "Wacht am Rhein ". SCHRIFTEN DER BAAR 165. ТӀекхочу дата: 2023 шеран 9 сентябрь.
  4. Ochsmann, Almut. "100 Jahre deutsche Nationalhymne: Überlegungen zu Eine vaterländische Ouvertüre op. 140." Mitteilungen der Internationalen Max-Reger-Gesellschaft 3.42 (2022): 18–23.
  5. German Empire. Britannica. ТӀекхочу дата: 2022 шеран 17 сентябрь. Архивйина 2022 шеран 20 сентябрехь
  6. Nipperdey, Thomas, "Deutsche Geschichte 1866–1918: Zweiter Band: Machtstaat vor der Demokratie" (1995), p. 98–108.
  7. Röhl, John C. G. "Kaiser Wilhelm II: A Concise Life" (2014), p. 172–173.
  8. Haardt, Oliver F. R. (2016). "The Kaiser in the Federal State, 1871–1918". German History. 34 (4): 529—554. doi:10.1093/gerhis/ghw117.
  9. Германия // Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона: В 86 томах (82 т. и 4 доп.). — СПб., 1890—1907.
  10. Германия // Малый энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона: В 4 томах. — СПб., 1907—1909.