Гуьйре
.jpg)
Гу́ьйре — шеран заманех еаннах цхьаъ, аьхкенан а, Ӏаьнан а йукъахь. Гуьре — дехьаваларан зама, оцу хенахь хаалуш де дацло, тӀаьхь-тӀаьхьа охьайолу гуонахьарчу хьолан температура.
Гуьйре тайп-тайпанчу оьздангаллашкахь[нисйе бӀаьра | нисйе]
Россехь тӀеэцна гуьйре йолалуш лара 1 сентябрехь, аьлчи а, гуьйренан зама сецца цхьаьна йогӀу рузманан гуьйренца. Къилбаседа Америкехь гуьйре сецца цхьаьна йогӀу астрономин гуьйренца[1].
XVIII бӀешо кхачале Москохан олаллехь гуьйре лаьттара 23 сентябрера Ӏийса пайхамар 
вина де кхаччалц — аьлчи а, 25 декабрь кхаччалц. ХӀора шеран заманахь лорура 91 де а, 7 минот, 30 секунда. Нохчийчохь хӀинца а лелайо астраномин шеран заманаш.
1348 шарахь Гулам хилла Москохахь, цигахь сацам бина шо мартехь а ца долош сентябрехь дуьйна доладан. XV бӀешарахь дуьйна керла шо долалора 1 сентябрехь, Керла шо даздарех хаамаш гучубовлу XV бӀешо чекхдолуш. «Парижан московитийн дошамо» (XVI бӀешо) Ӏалаш дина оьрсийн керлачу шеран Ӏидан цӀе: Шерера хьалхара де.
Иштта хьал ду дерриг дуьненахь а. Масала, Ирландехь, къоман метеорологин гӀуллакхца (Met Eireann), гуьйренан беттанаш бу сентябрь, октябрь, ноябрь[2], амма шира кельтийн ламастан тӀехь бух болу Ирландин рузмаанца, гуьйренан беттанаш лору август, сентябрь, октябрь.[3]
Билгалдахарш[нисйе бӀаьра | нисйе]
- ↑ Kanalley, Craig. First Day Of Fall 2010: Autumn Equinox Photos, The Huffington Post (2010, 22 сентябрь). Архивировано коч дечара 24 сентябрехь 2010. Хьаьжна 22 сентябрехь 2010. «Today, Sept. 22, 2010, is the first day of fall for North America»
- ↑ http://www.met.ie/climate/monthly_summarys/autumn07.pdf Архивйина 2010-12-30 — Wayback Machine
- ↑ Autumn Hemisphere Seasons Temperate Southern Winter Trees(ТӀе цакхочу хьажорг — истори). Архивйина хьалхара хьостан чуьра 2008 шеран 11 октябрехь. Теллина 2009 шеран 25 августехь.
Хьажоргаш[нисйе бӀаьра | нисйе]
- Иван Забелин. «Домашний быт русских царей в XVI и XVII столетиях». Издательство «Транзиткнига». М.: 2005. С. 162. ISBN 5-9578-2773-8
- Описание осени в природе
