Чулацаман тӀегӀо

Гитлер, Адольф

Талларе хьожуш
1000 йукъара цхьа йаззам
ХӀара йаззам Википеди чуьра бу — маьрша энциклопеди
Адольф Гитлер
Adolf Hitler
Вина терахь 1889 шеран 20 апрель({{padleft:1889|4|0}}-{{padleft:4|2|0}}-{{padleft:20|2|0}})[1][2][…]
Кхелхина терахь 1945 шеран 30 апрель({{padleft:1945|4|0}}-{{padleft:4|2|0}}-{{padleft:30|2|0}})[3][1][…] (56 шо)
Кхелхина меттиг:
Гражданалла: Германин импери Лоьмсойн шуре
Германи Веймаран Пачхьалкх
КхоалгӀа рейх Лоьмсойн мохк
Ӏилманан тӀегӀа:
Къам: Лоьмсо
Динлелор: Билгалза
Парти: NSDAP
Коьрта ойланаш: Къоман социализм
ГӀулаккхан тайп: политик
Да: Алоиз Xlитлер
Зуда: Хьава Браун
Автограф Автограф
Адолп Xlитлер Викилармехь

ХIитлар Адолп (нем. Adolf Hitler [ˈaːdɔlf ˈhɪtlɐ]; 1889-чу шеран 20 оханан беттан де, Рансхофен юрт[4] (тахана — Браунау-ам-Иннехь гӀалин дакъа), Австро-Мажаройчоь — 1945 шеран 30 оханан беттан де, Берлин, Лоьмсойн мохк) — къоман социализман бухбиллинарг а, коьрта декъашхо а, КхоалгӀа райхан laзаллин бухбиллархо , Къоман-социалистан лоьмсойн белхалойн партин баьчча (фуьрар) (1921–1945 шерашкахь)[5], Лоьмсойн мехкан райхсканцлер (1933–1945 шерашкахь), Лоьмсойн мехкан фуьрар (1934–1945 шерашкахь), Вермахтан коьрта бlaкуьйгалхо (1941-чу шеран гIуран беттан 19-чу денна дуьйна) Шуренан шолгӀачу тӀеман муьрехь.

Инцухт Гитлеран тайпанехь
Гитлер жима волучу хенахь. (1889/1890)
Гитлер вина цӀа. Иза кхузахь Ӏийна кхо шо кхаччалц. 1934 шеран сурт.
Гитлер (йуккъехь) дешеран накъосташца. 1900 шо.
НСДАП гулам Мюнхенехь
Гитлер 1920-чу шерашкахь
Гитлер — оратор
Потсдаман де
Гитлер 1933-чу шарахь
Гитлер а, Муссолини а.
КхоалгӀа рейх 1939 шарахь. Сийначу бесаца гайтина «Шира рейх»; стигалчу басахь — 1938 шарахь деккхина латтанаш ; сирла-стигалчу басахь — Богеми а, Морави а
Гитлер Польшехь, 1939 шо
«Гитлер велла».laьмаркхойн суран газет «Седарчий а, моханаш а»

Самукъане хилларш

[бӀаьра нисйан | нисйан]
  • 2012 шарахь ХIитларас диллина сурт «ХӀорд буьйсанна» аукционехь доьхкира 32 эзар еврох.[6]
  • «Катакомбан килсан нийса керста динан» векалш гӀортинера ХIитлар вазва[7]
  • Anophthalmus hitleri — ХIитларан сий деш цуьна цӀе тиллина чхьавриг дуьненара дӀайала тарло неонацисташна йукъахь иза гӀарйаларна бахьнехь[8].

Билгалдахарш

[бӀаьра нисйан | нисйан]
  1. 1 2 Adolf Hitler (нидерл.)
  2. Adolf Hitler // Nationalencyklopedin (швед.) — 1999.
  3. Гитлер Адольф // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохорова — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.
  4. Город в Австрии лишил Гитлера почетного гражданства
  5. 29 июля 1921 года был избран 1-м председателем НСДАП, фюрер с ноября 1921 года [1](ТӀе цакхочу хьажорг), Новая медицина тысячелетия, 4/2008).
  6. Картина Гитлера ушла с молотка за 32 тысячи евро Архивйина 2014-04-28 — Wayback Machine
  7. Дмитрий Стешин. Неканонические иконы: Можно ли молиться Ленину // «Комсомольская правда» от 5 ноября 2009
  8. Мода на неонацизм поставила на грань вымирания редких жуков. NEWSru.com (2006 шеран 22 август). ТӀекхочу дата: 2013 шеран 31 май. Архивйина 2013 шеран 2 июнехь

Литература

[бӀаьра нисйан | нисйан]
  • Мазер, В. Адольф Гитлер. — Феникс, 1998. — 608 с. — ISBN 5-222-004595-X.
  • Соколов Б. В. Адольф Гитлер: Фюрер, преступник, личность. М.: Зебра Е, 2-13. — 416 с., 3000 экз., ISBN 9978-5-906339-13-3
  • Фест, И. Адольф Гитлер: в 3 т. = Hitler. — Пермь: Алетейя, 1993. — ISBN 5-87964-005-1. — ISBN 5-87964-006-X (т. 1). — ISBN 5-87964-007-8 (т. 2). — ISBN 5-87964-008-6 (т. 3).
  • Ширер, У. Взлёт и падение Третьего рейха: в 2 т. = The Rise and Fall of the Third Reich. — М.: Захаров, 2009. — ISBN 978-5-8159-0921-2 (т. 1). — ISBN 978-5-8159-0920-5 (т. 2).
  • Heiden, K. A history of national socialism. — Taylor & Francis, 1934. — 1934 p. — ISBN 978-0-374-93776-8.
  • Heiden, K. The Fuhrer: Hitler's Rise to Power. — Basic Books, 1999. — 624 p. — ISBN 0-7867-0683-X.
  • Welch, D. Hitler: profile of a dictator. — Routedge, 2001. — 144 p. — ISBN 978-0-415-25075-7.
  • Аллан Буллок. Гитлер. Исследование тирании. — 1952.
  • Последние дни Гитлера.. — свидетельства немецкого офицера Герхарда Больдта, Вырезка из пяти номеров газеты «Правда», декабрь 1947 г., январь 1948 г..
  • Штайнерт М. Гитлер. / Пер. с фр. Е.Головиной. — М.: Этерна, 2010. — 672 с.: ил. — (Новая версия). — 3000 экз. — ISBN 978-5-480-00242-3

Фильмографи

[бӀаьра нисйан | нисйан]
  • «Шкала времени. Становление Адольфа Гитлера» (инг. Time watch. Тhе Мaking of Adolf Hitler) — 2002 шарахь BBCс йаккхина документан фильм.
Хьалха хилларг:
Курт фон Шлейхер
Германин Рейхсканцлер
(КхозлугӀа рейх)

1933 шо1945 шо
Когаметтаниг:
Йозеф Геббельс
Хьалха хилларг:
Пауль фон Гинденбург
(президент санна)
Германин Фюрер*
(КхозлугӀа рейх)

1934 шо1945 шо
Когаметтаниг:
Карл Дёниц
(президент санна)
* 1934–1945 шерашкахь Германин рейхспрезидентан а, рейхсканцлеран дарж вовшах тоьхна дара. 1934 шеран 2 августехь араделла законца вовшахтоьхна даржан цӀе йара «фюрер а, рейхсканцлер а» («Der Führer und Reichskanzler»). «Германин империн фюрер а, рейхсканцлер а» цӀе йолу титул цо лелира 1938 шо чекхдаллалца. 1939 шеран январь дуьйна Гитлер «фюрер» олура. Амма шен «Политикин весетехь» 1945 шеран 29 апрелехь цо и дарж дикъира. Рейхспрезидентан а, рейхсканцлеран а дарже ши стаг хӀоттийра: (Карл Дёниц а, Йозеф Геббельс) а.