Сийлахь воккху Акбар I — Версийн башхалла

ХӀара йаззам Википеди чуьра бу — маьрша энциклопеди
[талланза верси][талланза верси]
Чулацам дӀабаьккхина Чулацам тӀетоьхна
++
 
Нисдарах лаьцна йаздина дац
МогӀа 7: МогӀа 7:
|суьртан тӀехь =
|суьртан тӀехь =
|гӀуллакхан тайпа =
|гӀуллакхан тайпа =
|вина де = 14.10.1542
|вина де = [[1542 шо|1542 шаран]] [[14 октябрь]]
|вина мeттиг = {{ВинаМeттиг|}}[[Умеркот|Амаракот]], [[Синд]] [[Пакистан]]
|вина мeттиг = {{ВинаМeттиг|}}[[Умеркот|Амаракот]], [[Синд]] [[Пакистан]]
|корматалла = Индин паччахь
|корматалла = Индин паччахь
|гражданалла =
|гражданалла =
|пачхьалкхалла =
|пачхьалкхалла =
|кхелхин де = 17.10.1605
|кхелхин де = [[1605 шо|1605 шаран]] [[26 октябрь]]
|кхелхин мeттиг = {{КхелхинМeттиг|}}[[Агра]] [[Индия]]
|кхелхин мeттиг = {{КхелхинМeттиг|}}[[Агра]] [[Индия]]
|да = [[Хумаюн]]
|да = [[Хумаюн]]
МогӀа 30: МогӀа 30:
[[Сурт:Akbars Tomb.jpg|thumb|300px|Акбаран къубба Сикандрехь ([[Агра]]).]]
[[Сурт:Akbars Tomb.jpg|thumb|300px|Акбаран къубба Сикандрехь ([[Агра]]).]]


'''Абу́ль-Фатх Джалалудди́н Муха́ммад Акба́р''', более известный как '''Акба́р Вели́кий''' ({{lang-hi|जलालुद्दीन मुहम्मद अकबर}}, {{lang-ar-com|جلال الدين أبو الفتح محمد أكبر|Jalāl ud-Dīn Abu l-Fatḥ Muḥammad Akbar}}; {{comment|{{ДР|14|10|1542}}|4 раджаба 949 г.х.}}, {{МР|Умеркот}}, [[Синд]] — {{ДС|17|10|1605}}, {{МС|Фатехпур-Сикри}})<ref name="TENNYSON'S">{{cite web|accessdate=2011-05-18|url=http://www.columbia.edu/itc/mealac/pritchett/00generallinks/tennyson/akbarsnotes.html|title=Akbar|publisher=TENNYSON'S OWN NOTES TO AKBAR'S DREAM|archiveurl=http://www.webcitation.org/6GWCxNXHk|archivedate=2013-05-10}}</ref><ref name="date">[http://www.oriold.uzh.ch/static/hegira.html Conversion of Islamic and Christian dates (Dual)] As per the date converter Baadshah Akbar’s birth date, as per ''Humayun nama'', of 04 [[Rajab]], 949 AH, corresponds to 15 October 1542.</ref> — третий [[падишах]] Индии из династии [[Тимуриды|Тимуридов]], внук основателя династии [[Империя Великих Моголов|Великих Моголов]] в Индии [[Бабур]]а. Акбар укрепил могущество Могольской династии, путём завоеваний значительно расширил границы государства. К концу его правления в 1605 году империя Великих Моголов охватывала бо́льшую часть Северной и Центральной Индии. Осуществил ряд крупных государственных, военных, религиозных реформ. При Акбаре Великом достигли своего расцвета культуры и искусство Индии.
'''Абу́ль-Фатх Джалалудди́н Муха́ммад Акба́р''', алсамо вевзуш ву '''Сийлахь воккху Акба́р''' цӀарца ({{lang-hi|जलालुद्दीन मुहम्मद अकबर}}, {{lang-ar-com|جلال الدين أبو الفتح محمد أكبر|Jalāl ud-Dīn Abu l-Fatḥ Muḥammad Akbar}}; [[1542 шо|1542 шаран]] [[14 октябрь]], Умеркот, [[Синд]] — [[1605 шо|1605 шаран]] [[26 октябрь]], Фатехпур-Сикри)<ref name="TENNYSON'S">{{cite web|accessdate=2011-05-18|url=http://www.columbia.edu/itc/mealac/pritchett/00generallinks/tennyson/akbarsnotes.html|title=Akbar|publisher=TENNYSON'S OWN NOTES TO AKBAR'S DREAM|archiveurl=http://www.webcitation.org/6GWCxNXHk|archivedate=2013-05-10}}</ref><ref name="date">[http://www.oriold.uzh.ch/static/hegira.html Conversion of Islamic and Christian dates (Dual)] As per the date converter Baadshah Akbar’s birth date, as per ''Humayun nama'', of 04 [[Rajab]], 949 AH, corresponds to 15 October 1542.</ref> — Тимуридехь ваьлла Индин кхозлугӀа паччахь, Сийлахь баккхи моголан Индехь импери кхоьллина [[Бабур]]ан кӀентан кӀант. Акбарс чӀагӀйира Моголан династи, тӀемашца дуккха шордира пачхьалкхан доза. 1605 шарахь и велчу хенахь Сийлахь баккхи Моголан империс дӀалоцура Къилбера а, Юккъера а Индин доккха дакъа. Цо дукха хийцамаш бира пачхьалкхахь а, тӀемахь а, динахь а доьзна. Сийлахь воккху Акбар паччахь волу хенахь Индин культурас а, искусствос а заза деккхира.

== Ранние годы ==
Акбар Великий родился [[14 октября]] [[1542 год]]а (4 [[раджаб]]а 949 [[г.х.]]) в [[Раджпуты|раджпутской]] крепости [[Умеркот]], в [[Синд]]е (ныне провинция [[Пакистан]]а). Его отцом был император [[Хумаюн]], а матерью — {{неп5|Хамида Бану Бегум|||Hamida Banu Begum}}, дочь шиитского шейха Али Акбара Джами. После взятия Кабула Хумаюном Акбару дали новое имя Джалалуддин Мухаммад Хумаюн.


[[Сурт:Mogulreich Akbar.png|thumb|260px|Моголан импери Акбаре I хенахь]]
[[Сурт:Mogulreich Akbar.png|thumb|260px|Моголан импери Акбаре I хенахь]]

Верси 2013, 4 июль, 14:45

Сийлахь воккху Акбар I
гӀаж. جلال‌الدین مُحمَّد اکبر
Сурт
ГӀуллакхан тайпа монарх
Вина терахь 1542 шеран 15 октябрь[1]
Вина меттиг
Кхелхина терахь 1605 шеран 15 октябрь({{padleft:1605|4|0}}-{{padleft:10|2|0}}-{{padleft:15|2|0}})[2] (62 шо)
Кхелхина меттиг
Да Хумаюн[d]
Нана Хамида Бану Бегум[d]
Викилармин логотип Сийлахь воккху Акбар I Викилармехь
Акбаран къубба Сикандрехь (Агра).

Абу́ль-Фатх Джалалудди́н Муха́ммад Акба́р, алсамо вевзуш ву Сийлахь воккху Акба́р цӀарца (хӀинди जलालुद्दीन मुहम्मद अकबर, Ӏаьр. جلال الدين أبو الفتح محمد أكبر‎‎‎; 1542 шаран 14 октябрь, Умеркот, Синд — 1605 шаран 26 октябрь, Фатехпур-Сикри)[3][4] — Тимуридехь ваьлла Индин кхозлугӀа паччахь, Сийлахь баккхи моголан Индехь импери кхоьллина Бабуран кӀентан кӀант. Акбарс чӀагӀйира Моголан династи, тӀемашца дуккха шордира пачхьалкхан доза. 1605 шарахь и велчу хенахь Сийлахь баккхи Моголан империс дӀалоцура Къилбера а, Юккъера а Индин доккха дакъа. Цо дукха хийцамаш бира пачхьалкхахь а, тӀемахь а, динахь а доьзна. Сийлахь воккху Акбар паччахь волу хенахь Индин культурас а, искусствос а заза деккхира.

Моголан импери Акбаре I хенахь
Абу-л Фазл Акбар паччахьан луш ю книга «Акбарнаме». Миниатюра. Библиотека Честер Битти, Дублин
Акбарс арахецна дато ахча

Валар

Сийлахь воккху Акбаран къубба. Сикандра, 1795 шо

1605 шаран 3 октябрехь Акбар цомгуш хилир. 1605 шаран 26 октябрехь Акбар велира. Иза дӀавоьллира Сикандра гӀалахь йина къуббехь.

Акбар культурехь

Литературехь

Кинематографехь

Литература

  • Б.Гаскойн. Великие моголы. М., 2003.
  • Антонова К. А., Очерки общественных отношений и политического строя Могольской Индии времён Акбара (1556—1605), М., 1952.
  • Smith V. А., Akbar, the Great Mogul, Oxford, 1917.

Билгалдаккхарш

Кеп:Билгалдаккхар

Ссылки

  1. Akbar // Энциклопедия Брокгауз (нем.)
  2. (not translated to ru) تاريخ مغول القبيلة الذهبيَّة والهند — С. 261. — ISBN 978-9953-18-436-4
  3. Akbar. TENNYSON'S OWN NOTES TO AKBAR'S DREAM. ТӀекхочу дата: 2011 шеран 18 май. Архивйина 2013 шеран 10 майхь
  4. Conversion of Islamic and Christian dates (Dual) As per the date converter Baadshah Akbar’s birth date, as per Humayun nama, of 04 Rajab, 949 AH, corresponds to 15 October 1542.