Ӏаьрбийн мотт — Версийн башхалла
[теллина верси] | [теллина верси] |
МогӀа 131: | МогӀа 131: | ||
Iаьрбийн [[меттан га|меттан геннашна]] тайп-тайпанчу пачхьалкхашкахь чIогIа къастало вовшех, цкъаццIа буьйцурш а ца кхеташ. |
Iаьрбийн [[меттан га|меттан геннашна]] тайп-тайпанчу пачхьалкхашкахь чIогIа къастало вовшех, цкъаццIа буьйцурш а ца кхеташ. |
||
Фильмаш, телевидени, газеташ, кхин ерш а дукхах дерг хIора Iарбийн пачхьалкхехь [[Арабский литературный язык|литературан Iарбийн маттахь]] ю. |
|||
[[Ислам]], хьалхарчу рогIехь, [[Къуръан]], хилира цхьанатуху фактор юкъара литературан мотт кхиарехь. [[Малтийн мотт|Малтийн меттан]] масаллийца хаалур ю мотт кхиарехь йолу исламан роль. [[Малта (пачхьалкх)|Малтехь]], [[керсталла]] долчехь магIрибан меттан кепах кхиина ша болу малтийн мотт. |
|||
Верси 2018, 1 июнь, 13:19
Ӏаьрбийн мотт | |
---|---|
Шен цӀе: | اللُّغَة العَرَبِيّة |
Пачхьалкхаш: |
Кеп:Байракх/АлжирАлжир
Судан
Чад |
Регионаш: | Ӏаьрбийн пачхьалкхаш |
Официалан мотт: |
Кеп:Байракх/Алжир Алжир |
Нисдеш организаци: |
Мароккон Паччахьан Академи (Марокко),
|
Мотт буьйцурш: | 260 - 323 млн. |
Рейтинг: | 2 |
Статус | кхерамзаллехь[d][1] |
Классификаци | |
Категори: | Евразин мотт |
Афразийская макросемья
|
|
Йоза: | Ӏаьрбийн йоза |
Меттан кодаш | |
ISO 639-1 | ar |
ISO 639-2 | ara |
ISO 639-3 | ara |
Ethnologue | ara |
Linguasphere | 12-AAC |
ABS ASCL | 4202 |
IETF | ar |
Glottolog | arab1395 |
ХӀокху маттахь Википеди |
Ӏарбийн мотт (Ӏаьр. اللغة العربية, al-luġa al-ʿarabiyya) — юкъабоьдуш бу афразийн меттан тайпан семитийн генан юкъа. Ӏаьрбийн мотт буьйцуш берш 240 млн гергга стаг ву[2] (ненан мотт), кхиъ 50 млн стага лелош бу Ӏарбийн мотт шозлагӀа мотт санна. Классикан Ӏарбийн мотт Къуръанан мотт бу. Иза лелош бу динан гӀуллакхан. Дуьненахь 1,57 млрд стаг ву бусалба[3].
Йоза Iаьрбийн абатан бух тIехь ду. ВКЪКХ Инарлин ассамблейн а, Вовшахтоьхна Къаьмнийн Кхолламан (ВКЪКХ) кхечу меженийн а ялханнах официалан а, белхан а цхьаъ мотт бу. Ерриг Iаьрбийн пачхьалкхийн (Iиракъехь — кхурдойчуьнца цхьаьна) официалан мотт бу. Цул сов, официалан цхьа мотт бу Израилан, Чадан, Эритрейн, Джибутин, Сомалилендан[4], Сомалин, Коморийн ГIайренийн.
Меттан геннаш
Таханлера буьцу Iаьрбийн мотт бекъало 5 тобан меттан геннашна, лингвистика агIора хьаьжчи къаьстина меттанаш ду уьш:
- МагIрибан тобан меттан геннаш
- Мисран-суданан Iаьрбийн мотт
- Шеман-месопотамийн Iаьрбийн мотт
- Iаьрбийн ахгIайренан тобан меттан геннаш
- Юккъераазин тобан меттан геннаш
МагIрибан мотт юкъабоьду малхбузан тобан, диснарш — малхбален тобан Iаьрбийн меттанашна а, меттан геннашна а. (Хьажа Бала «мотт я меттан га»); ГIоле хуьлу Iаьрбийн мотт Iамочу Iилманехь лелош долу термин «меттан га» (Ӏаьр. لهجة) леладар.
Литературан мотт (малхбузан Iаьрбийн меттан Iилманехь лелайо термин инг. Modern Standard Arabic — хIинцалера стандартан Iаьрбийн мотт[5]) — цхьаъ бу. Литературан матто хIинцалерачу дуьненахь а, Iилманехь а дукхах долу хIуманийн дошаман тӀаьхьало цхьаьнатуху, амма оццу хенахь цхьацца Iаьрбийн пачхьалкхашкахь чIогIа кIезиг лелабо къамелехь.
Iаьрбийн меттан геннашна тайп-тайпанчу пачхьалкхашкахь чIогIа къастало вовшех, цкъаццIа буьйцурш а ца кхеташ.
Фильмаш, телевидени, газеташ, кхин ерш а дукхах дерг хIора Iарбийн пачхьалкхехь литературан Iарбийн маттахь ю.
Ислам, хьалхарчу рогIехь, Къуръан, хилира цхьанатуху фактор юкъара литературан мотт кхиарехь. Малтийн меттан масаллийца хаалур ю мотт кхиарехь йолу исламан роль. Малтехь, керсталла долчехь магIрибан меттан кепах кхиина ша болу малтийн мотт.
Терахь | 0 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
٠ | ١ | ٢ | ٣ | ٤ | ٥ | ٦ | ٧ | ٨ | ٩ | |
۰ | ۱ | ۲ | ۳ | ۴ | ۵ | ۶ | ۷ | ۸ | ۹ | |
० | १ | २ | ३ | ४ | ५ | ६ | ७ | ८ | ९ | |
૦ | ૧ | ૨ | ૩ | ૪ | ૫ | ૬ | ૭ | ૮ | ૯ | |
੦ | ੧ | ੨ | ੩ | ੪ | ੫ | ੬ | ੭ | ੮ | ੯ | |
᥆ | ᥇ | ᥈ | ᥉ | ᥊ | ᥋ | ᥌ | ᥍ | ᥎ | ᥏ | |
০ | ১ | ২ | ৩ | ৪ | ৫ | ৬ | ৭ | ৮ | ৯ | |
୦ | ୧ | ୨ | ୩ | ୪ | ୫ | ୬ | ୭ | ୮ | ୯ | |
౦ | ౧ | ౨ | ౩ | ౪ | ౫ | ౬ | ౭ | ౮ | ౯ | |
೦ | ೧ | ೨ | ೩ | ೪ | ೫ | ೬ | ೭ | ೮ | ೯ | |
൦ | ൧ | ൨ | ൩ | ൪ | ൫ | ൬ | ൭ | ൮ | ൯ | |
೦ | ௧ | ௨ | ௩ | ௪ | ௫ | ௬ | ௭ | ௮ | ௯ | |
༠ | ༡ | ༢ | ༣ | ༤ | ༥ | ༦ | ༧ | ༨ | ༩ | |
၀ | ၁ | ၂ | ၃ | ၄ | ၅ | ၆ | ၇ | ၈ | ၉ | |
๐ | ๑ | ๒ | ๓ | ๔ | ๕ | ๖ | ๗ | ๘ | ๙ | |
០ | ១ | ២ | ៣ | ៤ | ៥ | ៦ | ៧ | ៨ | ៩ | |
໐ | ໑ | ໒ | ໓ | ໔ | ໕ | ໖ | ໗ | ໘ | ໙ |
Билгалдахарш
- ↑ Красная книга языков ЮНЕСКО
- ↑ Сайт университета Лаваль (2010 год)
- ↑ Доклад Pew Research Center о распространённости ислама в мире" (2009 год)
- ↑ Республика Сомалиленд является непризнанным государством, территорию которого все государства мира считают частью Сомали.
- ↑ Арабский язык — йаззам бу энциклопедии «Кругосвет»
Литература
- Арабский язык и арабская литература // Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона: В 86 томах (82 т. и 4 доп.). — СПб., 1890—1907.
- Густерин П. В. Арабский язык в современном мире / О значении арабского языка
- Густерин П. В. Использование информационно-аналитических телепрограмм в изучении арабского языка (Методические рекомендации)
Хьажоргаш
- Ar-Ru.ru — электронный арабско-русский словарь
- Umkin.ru — перевод на арабский, русско-арабский словарь
- Madaris.ru — сайт для мусульман, изучающих арабский язык, бесплатные видео-уроки
- Arabic.ru — арабский язык и арабский мир
- Arabi.ru — форум любителей арабского языка и культуры
- Arabic-Keyboard.org — арабская клавиатура
- Learn Colloquial Gulf Arabic Language — начальный курс арабского диалекта Персидского Залива (ингалс.)
- LookLex / Course / Arabic — курс арабского языка (ингалс.)
- Іаьрбийн Википеди
ХӀара йаззам табарна бакъхьа ду?: |