Азин-Тийнаокеанан регион

́А́зин-Тийнаокеа́нан регио́н (АТР) — Тийна Ӏапказан гуонахьара мехкаш а, дуккха а Ӏапказ чохь йолу гӀайренан пачхьалкхаш а билгалйоху политикин а, экономикин а термин.

АТР цхьаьнатуху 58 пачхьалкх а, мохк а, наггахь регионах туху Непал, Монголи, Мьянма, ХӀинди (и мехкаш «Азин-ТийнаӀапказан регионан 58 мохк, коьрта интеграцин тобанаш, церан йукъаметтигаш» картин тӀехь билгал даьхна асанашца)^[1]. Регионан аренашкахь дӀатаръелла йаккхийчех интеграцин тобанаш, царна йукъахь Азин-ТийнаӀапказан экономикехь цхьаьнагӀуллакхдар (АТЭЦ), Къилба-Малхбален Азин пачхьалкхийн ассоциаци (КъМАПА), Шанхайн цхьаьнагӀуллакхдаран кхоллам (ШЦКх), кхин а баккхий кхолламийн декъахой: Лааме Пачхьалкхийн ДоттагӀалла (ЛПД), Евразин экономикин барт (ЕАЭС), Экономикехь цхьаьнагӀуллакхдаран а, кхиаран а кхоллам (ЭЦКхКх), БРИКС, G-20, G-8, E-7^[2]. Уьш шайна йукъахь чӀогӀа уьйр йолуш йу, шуьйра диверсификаци йина (Къаьмнийн доттагӀалла) йа говзаллийца йолуш (ОПЕК) ю.

Регионан уггаре йаккхий гӀаланаш йу Шанхай, Гонконг, Сингапур, Куала-Лумпур, Тайбэй, Сеул, Токио, Лос-Анджелес, Сидней, Мельбурн, Сан-Франциско, Сиэтл, Ванкувер. Дукхаха йолу пачхьалкхашна йукъара а, пачхьалкхийн йоцу а Азин-ТийнаӀапказан регионан кхолламийн штаб-квартираш йу Гонолулухь (Гавайш).

Регионехь йу дукха бес-бесара экономикаш а, ресурсаш а: динамикица кхуьу Гонконг, Тайвань, Сингапур, лакхара технологеш Японин, Корейн, Тайванан, АЦШн, Ӏаламан ресурсаш Австралин, Канадин, Филиппинийн, Российн Генара Малхбален, адамийн ресурсаш Цийчоьнан а, ХӀиндонезин а, лакхара йуьртан бахаман эвсаралла Чилин, Керла Зеландин, Филиппинийн, АЦШн.

Дукхаха болчу экономисташна хета, тӀаьхь-тӀаьхьа Европера а, АЦШ малхбалера а шира индустрийн яккъаш гӀеллуш, дуьненан экономикин йукъ жигара Азин-ТийнаӀапказан регионе дехьаера йолуш санна.

Азин Тийначу хӀордан пачхьалкхаш

Къилбаседа-Малхбален Ази а Юккъера Ази

Къилбаседа-Малхбален Ази а Океани (Австралази, Микронези, Полинези, Меланези)

Къилба-Малхбузе Ази

Билгалдахарш

↑ МАИ, МГУ и Тихий Ӏапказ
↑ Кхуьуш йолу ворхӀ пачхьалкх йа йоккха ворхӀан (Emerging-7, E7) кхуьуш йолу пачхьалкхаш, цхьаьнатухуш йолу Росси, Цийчоь, ХӀинди, Бразили, Мексика, ХӀиндонези, Туркойчоь пачхьалкхийн экономика

Литература

Литвинов Н. Н. Стратегический менеджмент на примере Азиатско-Тихоокеанского региона. Монография. — М., 2010. — 200 [10] с. — (Strategic Management in the Asian-Pacific). ISBN 978-5-91252-029-7
Литвинов Н. Н., Литвинова О. Н. Корпоративный менеджмент в Азиатско-Тихоокеанском регионе. — М.: Гном и Д, 2006. — 114 c. ISBN 5-296-00412-4
Clausen, A. W. The Pacific Asian Countries: A Force For Growth in the Global Economy. Los Angeles: World Affairs Council, 1984. ED 244 852.
Cleveland, Harlan. The Future of the Pacific Basin: A Keynote Address. New Zealand: Conference on New Zealand’s Prospects in the Pacific Region, 1983.
Gibney, Frank B., Ed. Whole Pacific Catalog. Los Angeles, CA: 1981.
«The Pacific Basin Alliances, Trade and Bases.» GREAT DECISIONS 1987. New York: Foreign Policy Association, 1987. ED 283 743.
Phillips, Douglas A. and Steven C. Levi. The Pacific Rim Region: Emerging Giant. Hillside, NJ: Enslow Publishers, 1988. ISBN 0-89490-191-5
Rogers, Theodore S., and Robert L. Snakenber. «Language Studies in the Schools: A Pacific Prospect.» EDUCATIONAL PERSPECTIVES 21 (1982): 12-15.
Wedemeyer, Dan J., and Anthony J. Pennings, Eds. Telecommunications--Asia, Americas, Pacific: PTC 86. «Evolution of the Digital Pacific.» Proceedings of the Annual Meeting of the Pacific Telecommunications Council: Honolulu, Hawaii, 1986. ED 272 147.
West, Philip, and Thomas Jackson. The Pacific Rim and the Bottom Line. Bloomington, Indiana, 1987.

Хьажоргаш

Новости стран азиатско-тихоокеанского региона на 5 языках

[1] МАИ, МГУ и Тихий Ӏапказ

[2] Кхуьуш йолу ворхӀ пачхьалкх йа йоккха ворхӀан (Emerging-7, E7) кхуьуш йолу пачхьалкхаш, цхьаьнатухуш йолу Росси, Цийчоь, ХӀинди, Бразили, Мексика, ХӀиндонези, Туркойчоь пачхьалкхийн экономика

[1]

[2]