Ферми, Энрико

1000 йукъара цхьа йаззам
ХӀара йаззам Википеди чуьра бу — маьрша энциклопеди
Энрико Ферми
Enrico Fermi
ГӀуллакхан тайпа физика
Вина терахь 1901 шеран 29 сентябрь({{padleft:1901|4|0}}-{{padleft:9|2|0}}-{{padleft:29|2|0}})
Вина меттиг Рум, Итали
Кхелхина терахь 1954 шеран 28 ноябрь({{padleft:1954|4|0}}-{{padleft:11|2|0}}-{{padleft:28|2|0}}) (53 шо)
Кхелхина меттиг Чикаго, Иллинойс, АЦШ
Гражданалла Итали Итали, Америкин Цхьаьнатоьхна Штаташ АЦШ
Да Альберто Ферми
Нана Ида де Гаттис
Зуда Лаура Капон
Бераш
  • Нелла
  • Гиулио
СовгӀаташ
Куьг таӀор Куьг таӀор
Энрико Ферми Викилармехь

Энри́ко Фе́рми (итал. Enrico Fermi; 1901 шеран 29 сентябрь, Рум — 1954 шеран 28 ноябрь, Чикаго) — гӀарвелла италийн а, америкин а физик-теоретик а, экспериментатор а. Цо доккха дакъа лецна таханлера физика кхуллуш. Иза ву квантан физикин бухбиллинчарах цхьаъ. 1938 шарахь цунна делла Физикин Нобелин совгӀат[1]. 1939 шарахь иза эмиграцийн вахара АЦШ. Деи Линчеи Халкъан академин декъашхо (1935 шо), кхоьчу пачхьалкхара АН СССР член-корреспондент (1929 шо). Цо кхоьллина бета-распадан теори а, нейтронаш меллиш йаларан теори а. 1939 шарахь цо йукъайаьккхира цепной реакци кхетам. Кхоно цо дакъалецира атоман проектехь.

Цуьна цӀе тиллина Ферми — Диракан дӀасадекъаран а, Томас — Ферми моделан а, фермий химин элементан а, и. к. д.

Лос-Аламосера лабораторийна чекхволу пропускан тӀера сурт
Рим. Энрико Фермин урам

Дешархой[нисйе бӀаьра | нисйе]

Фермис кхоьллина йоккха Ӏилманан школа. Цуьна дешархойн йукъахь хилларш Руман университетехь цо болх беш хенахь (1920-гӀа шераш — 1930-гӀа шераш):

  • Эдоардо Амальди
  • Франко Разетти
  • Эмилио Сегре
  • Бруно Понтекорво
  • Джильберто Бернардини
  • Джанкарло Вик
  • Этторе Майорана
  • Бруно Росси
  • Джулио Рака
  • Джузеппе Оккиалини

иштта кхиберш а.

1940-гӀа — 1950-гӀа шарашкахь:

  • Герберт Лоуренс Андерсон
  • Мюррей Гелл-Манн
  • Марвин Леонард Гольдбергер
  • Ли Цзундао
  • Ян Чжэньнин
  • Джеффри Фаукар Чу
  • Оуэн Чемберлен
  • Маршалл Николас Розенблют
  • Джек Штейнбергер

иштта кхиберш а.

Публикациш[нисйе бӀаьра | нисйе]

Жайнаш[нисйе бӀаьра | нисйе]

  • Э. Ферми. Молекулы и кристаллы. — М.: ИЛ, 1946.
  • Э. Ферми. Элементарные частицы. — М.: ИЛ, 1953.
  • Э. Ферми. Лекции о пи-мезонах и нуклонах. — М.: ИЛ, 1956.
  • Э. Ферми. Квантовая механика. — М.: Мир, 1968 (2-е изд.).
  • Э. Ферми. Научные труды. — В 2-х т. — М.: Наука, 1971-72.
  • Э. Ферми. Термодинамика. — Харьков: Изд-во Харьк. ун-та, 1973 (2-е изд.).
  • Э. Ферми. Лекции по квантовой механике. — М., 2000.
  • Э. Ферми. Лекции по атомной физике. — М., 2001.

Йазамаш[нисйе бӀаьра | нисйе]

Литература[нисйе бӀаьра | нисйе]

Билгалдахарш[нисйе бӀаьра | нисйе]

  1. Ферми Энрико. издание 3-е(ТӀе цакхочу хьажорг)

Хьажоргаш[нисйе бӀаьра | нисйе]